Tο Κάστρο ή Παλαιόκαστρο της Θηρασίας βρίσκεται στην κορυφή χαμηλού αλλά απόκρημνου υψώματος 190μ. από την θάλασσα στα ΒΑ του νησιού, στην είσοδο της καλδέρας. Πέραν του ελέγχου του Κόρφου, του παλαιού λιμανιού του νησιού, το Κάστρο κατοπτεύει την Β είσοδο της καλδέρας και το θαλάσσιο πέρασμα προς την Θήρα, αλλά και τους Β και Ν θαλάσσιους δρόμους, ενώ έχει άμεση οπτική επικοινωνία με το με το Καστέλλι του Σκάρου και τον Άγιο Νικόλαο/ Επάνω Μεριά (σημερινή Οία) στην απέναντι ακτή της καλδέρας στην Θήρα.
Το Κάστρο της Θηρασίας είναι ερειπωμένο και λιγοστά κατάλοιπά του έχουν εντοπιστεί. Τα όρια και η μορφή του είναι ασαφή, ωστόσο πρέπει να αναπτυσσόταν στο φρύδι της καλδέρας. Το Α τμήμα του έχει καταρρεύσει. Παρά την αποσπασματική αρχαιολογική έρευνα στο χώρο τεκμηριώνεται από την μελέτη της επιφανειακής κεραμεικής, η χρονολόγηση του Κάστρου από τον 7ο έως τον 11ο αιώνα.
Το Κάστρο φαίνεται σαν να διαθέτει φυσική οχύρωση. Η είσοδός του θα ήταν στα Δ, όπου είναι και η μόνη προσβάσιμη πλευρά του υψώματος. Εντός του κάστρου υπήρχε πυκνοδομημένος οικισμός, αρχιτεκτονικά λείψανα του οποίου εντοπίζονται στην Α και ΝΑ πλευρά του υψώματος. Η κατασκευή τους αποτελείται από τοπικούς λίθους και συνδετικό υλικό την λάσπη, ενίοτε και με ασβεστοκονίαμα. Η επάρκεια σε πόσιμο νερό γινόταν από κινστέρνες συλλογής των ομβρίων. Μία θολωτή δεξαμενή εσωτερικών διαστάσεων π. 12x3μ. έχει βρεθεί στην κορυφή του υψώματος, η οποία έχει στεγανοποιηθεί με υδραυλικό κονίαμα.
| Χαρακτηριστικό | Τιμή |
|---|---|
| Δημιουργός | Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, Ephorate of Antiquities of Cyclades |
| Ενότητα | |
| Βιβλιογραφία του σημείου ενδιαφέροντος |
Christoph. Bondelmontii Florentini, Librum Insularum Archipelagi, G.R.L. von Sinner (εκδ.), Λειψία, Βερολίνο 1824 Constantin VII Porphyrogénète: Le livre des cérémonies, G. Dagron, B. Flusin, D. Feissel (εκδ.). Corpus fontium historiae byzantinae v. LII/1-5, Παρίσι: Association des Amis du Centre d'Histoire et Civilisations de Byzance, 2020. Constantino Porfirogenito de Thematibus, A. Pertusi (εκδ.), Citta del Vaticano: Biblioteca Apostolica Vaticana, 1952. Theophanis Chronographia, C. de Boor (εκδ.), Λειψία: Teubner, 1883-1885 (New York: Hildesheim, 19802). Μ. Βόγκλη, «Η άγνωστη Θηρασία (5ος – 13ος αι.)», Περὶ τῶν Κυκλάδων νήσων Sur les îles des Cyclades, Το αρχαιολογικό έργο στις Κυκλάδες, Travaux archéologiques dans les Cyclades, Διεθνές Συνέδριο, Colloque international, Αθήνα, 22–26 Νοεμβρίου 2017. Μ. Βόγκλη, «Κεραμική της Θηρασίας από την Ύστερη Αρχαιότητα μέχρι και τους βυζαντινούς χρόνους», Κ. Σμπόνιας & Ίρ. Τζαχίλη (επιστ. επιμ.), Θηρασία III. Αρχαιολογική έρευνα και ιστορία του τοπίου μιας νησιωτικής κοινωνίας, Αθήνα: Τα Πράγματα, 2021, 315 – 343. Άγγ. Μπούφαλης, «Η τοπωνυμική έρευνα στη Θηρασία», Κ. Παλυβού & Ίρ. Τζαχίλη (επιμ.), Θηρασία Ι. Mια διαχρονική διαδρομή, Αθήνα: Τα Πράγματα, 2015, 154 – 167. Μ. Κουμανούδη, «Οι Λατίνοι στο Αιγαίο μετά το 1204: Αλληλεξαρτήσεις και διαπλεκόμενα συμφέροντα», Άγκυρα 3 (2010), 43-85. Κ.Παλυβού, «Φανερή και κρυμμένη οίκηση στη Θήρα και τη Θηρασία», Κ. Παλυβού & Ίρ. Τζαχίλη (επιμ.), Θηρασία Ι. Mια διαχρονική διαδρομή, Αθήνα: Τα Πράγματα, 2015, 124-141. Μ.Γ. Πατραμάνη, «Ένα προξενιό του έτους 1508 με προξενητή το δούκα της Κρήτης Ιερώνυμο Donado», Παλίμψηστον τ. 9/10 , Δεκέμβριος 1989- Ιούνιος 1990, 165 - 177. H. Ahrweiler, Byzance et la mer: la marine de guerre, la politique et les institutions maritimes de Byzance aux VIIe-XVe siècles, Paris: Presses universitaires de France, 1966. D. Athanasoulis, C. Sakellakou, M. Efstathiou, M. Voglki, M.-E. Kourousia, “Santorini-Thera: Description of the Work done”, Fl. Karagianni – S. Tanou (εκδ.), Mo.Na: Monuments in Nature: A Creative Co-existence, European Center for Byzantine and Post-Byzantine Monuments, Θεσσαλονίκη 2021, 33 – 45. H. Eberhard, “Byzantinische Burgen auf den Kykladen. Ihre Rolle und Bedeutung”, Jahrbuch der Österreichischen Byzantinistik 36 (1986), 157-189. M. Efstathiou - M. Vogkli, “Routes along the Caldera of Therasia. The Route from Riva to Manola”, Fl. Karagianni – S. Tanou (εκδ.), Mo.Na: Monuments in Nature: A Creative Co-existence, European Center for Byzantine and Post-Byzantine Monuments, Θεσσαλονίκη 2021, 58 – 61. Ch. Hopf, Chroniques gréco-romanes: inédites ou peu connues: publiées avec notes et tables généalogiques, Berlin: Weidmann, 1873. G. Huxley, “Porphyrogenitan Portulan”, Greek, Roman and Byzantine Studies 17 (1976), 295 – 300. E. Malamut, Les îles de l'Empire byzantin: VIIIe-XIIe siècles, Paris, Publications de la Sorbonne, Série Byzantina Sorbonensia 8, vols. 2, 1988.
|
| Ημερομηνία | 04/10/2023 |
| Χρονική περίοδος | 7ος - 11ος αι. μ.Χ., 7th - 11th c.A.D. |
| Τοποθεσία | Το Κάστρο της Θηρασίας βρίσκεται στα ΒΑ του νησιού, στην είσοδο της καλδέρας, σε χαμηλό αλλά απόκρημνο ύψωμα 190μ. από την θάλασσα. |
| Γλώσσα | Ελληνικά, Αγγλικά |
| URL | https://cycladiccastles.repository.gr/jsonitems/12241 |
| Κάτοχος Δικαιωμάτων | |
| Κατηγορία | Οχυρωμένος οικισμός |
| Ηχητικά |
